การอุดฟันเป็นวิธีการรักษาทางทันตกรรมสำหรับผู้ป่วยที่มีฟันผุหรือบิ่น โดยทันตแพทย์จะทำการซ่อมแซมบริเวณนั้นด้วยวัสดุอุดฟันต่างๆ เช่น วัสดุ อมัลกัม และวัสดุเรซินสีเหมือนฟัน

• การให้ความรู้ด้านทันตกรรมและการจัดการพฤติกรรมการดูแลสุขภาพช่องปาก
• การดูแลและติดตามการขึ้นของฟัน
• การตรวจสุขภาพช่องปากและฟันอย่างสม่ำเสมอ
• การให้คำปรึกษาด้านโภชนาการที่เหมาะสมสำหรับเด็ก
• การเคลือบฟันด้วยฟลูออไรด์
• การทำความสะอาดและขัดฟัน
• การบูรณะและการอุดฟันน้ำนมด้วยวัสดุสีเหมือนฟัน
• การเคลือบหลุมร่องฟันสำหรับฟันแท้
• เครื่องมือคงสภาพฟัน (Space maintainer) และเครื่องมือขยายช่องว่าง (Space regainer)
• การรักษารากฟันสำหรับฟันน้ำนมและการทำครอบฟันสแตนเลส

ประเภทของการอุดฟัน

การอุดฟันโดยทั่วไปแบ่งออกเป็น 2 ประเภทตามชนิดของวัสดุที่ใช้ดังนี้

• การอุดฟันด้วยวัสดุอมัลกัม
• การอุดฟันด้วยวัสดุเรซินสีเหมือนฟัน

ศูนย์ทันตกรรมของเราเลือกใช้ 3M ESPE Filtek ในการอุดฟันด้วยวัสดุเรซินสีเหมือนฟัน เนื่องจากเป็นที่ยอมรับด้านนาโนเทคโนโลยี ซึ่งมีประสิทธิภาพและความแข็งแรงสูงในการอุดฟัน

คุณสมบัติของ 3M ESPE Filtek

1. เนื่องจากประกอบด้วยอนุภาคขนาดเล็กจึงให้ความเงางามและการเกาะยึดที่ดี
2. มีความแข็งแรงและทนทานสูงแม้ใช้ในฟันกรามที่ต้องรับแรงบดเคี้ยว
3. สามารถใช้ในงานอุดฟันแบบง่ายๆจนถึงซับซ้อน สามารถปรับแต่งผสมสีให้มีความสวยงามใกล้เคียงกับสีของฟันตามธรรมชาติมากที่สุด
4. มีระดับการหดตัวต่ำจึงช่วยลดโอกาสที่จะเกิดการเสียวฟันของผู้ป่วย
5. ให้ความใสสว่างจึงช่วยให้แลดูเป็นธรรมชาติมากยิ่งขึ้น
6. คุณสมบัติเฉพาะที่ได้รับจากการพัฒนาด้วยนาโนเทคโนโลยีจึงทำให้การอุดฟันที่ได้มีประสิทธิภาพการทำงานสูง

นำข้อมูลมาจากเว็บไซต์ของ 3M ESPE

การอุดฟันด้วยวัสดุเรซินสีเหมือนฟัน

ขั้นตอนการอุดฟันด้วยวัสดุเรซินสีเหมือนฟัน

1. ขั้นการตรวจวินิจฉัยและการกรอฟันที่ผุออก
• เนื้อฟันที่ผุและติดเชื้อได้รับการกรอทิ้งไป
• การเตรียมพื้นที่ฟันเพื่อการอุด
2. ขั้นตอนการอุดฟัน
• ทันตแพทย์จะทำการใส่วัสดุเรซินสีเหมือนฟัน สลับกับการฉายแสงให้วัสดุแข็งตัวเป็นชั้นๆ
• หลังจากได้รับการอุดเต็มพื้นที่แล้ว ทันตแพทย์จะทำการกรอแต่งให้ได้รูปร่างที่เหมาะสมตามต้องการ
• ทันตแพทย์จะทำการขัดวัสดุให้มีความเงางามดูเป็นเนื้อเดียวกันกับฟันตามธรรมชาติ

อาการที่อาจเกิดขึ้นได้หลังการรักษา

โดยทั่วไป การอุดฟันหรือการเปลี่ยนวัสดุอุดนั้นสามารถทำได้ด้วยขั้นตอนง่ายๆ ในเวลาสั้นๆ ดังนั้นอาการต่างๆ เช่น การเสียวฟันหลังการรักษาจึงเกิดขึ้นได้น้อยมาก

การอุดฟันสามารถทำและเสร็จภายในวันเดียว แต่สำหรับกรณีทีผู้ป่วยมีจำนวนฟันที่ต้องเข้ารับการอุดมากๆนั้น อาจทำได้โดยการทยอยเข้ารับการอุด

การดูแลรักษาหลังได้รับการอุดฟัน

1. ควรทำความสะอาดด้วยการแปรงฟันอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง การแปรงฟันหลังรับประทานอาหารเป็นการเริ่มวินัยที่ดีในการดูแลสุขภาพปากและฟันซึ่งเป็นสิ่งที่ควรปฏิบัติอย่างยิ่ง
2. ควรทำความสะอาดด้วยไหมขัดฟันอย่างน้อยวันละ 1 - 2 ครั้ง
3. ควรใช้น้ำยาบ้วนปากที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์ก่อนเข้านอนทุกวัน โดยกลั้วน้ำยาบ้วนปากและอมไว้ประมาณ 1 นาที และไม่ควรดื่มน้ำหรือรับประทานอาหารภายใน 30 นาทีหลังจากนั้น
4. ควรพบทันตแพทย์เพื่อตรวจสุขภาพฟันและเข้ารับการขัดฟันขูดหินปูนเป็นประจำทุก 6 เดือน
5. ในกรณีที่มีอาการเสียวฟันหรือปวดฟัน หรือมีการแตกและหลุดของวัสดุอุดฟัน ควรเข้าพบทันตแพทย์ทันที

การอุดฟันด้วยวัสดุอมัลกัม

เป็นการนำวัสดุอมัลกัมที่มีสีเทาเงิน ซึ่งมีส่วนประกอบของสารปรอท ในการอุดฟัน

ข้อดี

1. อายุการใช้งาน – ประมาณ 10-15 ปีหรือมากกว่า
2. ความแข็งแรง – สามารถรองรับแรงบดเคี้ยวได้
3. ราคา – จะต่ำกว่าการอุดด้วยวัสดุสีเหมือนฟัน

ข้อเสีย

1. ความสวยงาม – เนื่องจากมีสีที่ไม่เหมือนฟันตามธรรมชาติ
2. การสูญเสียเนื้อฟันมากกว่าที่ควร – เนื่องจากการอุดด้วยอมัลกัมนั้นต้องใช้พื้นที่กว้างเพื่อรองรับวัสดุ
3. การเปลี่ยนสีของฟัน – วัสดุอมัลกัมอาจก่อให้เกิดการเปลี่ยนสีของเนื้อฟันรอบๆวัสดุอุดให้เป็นสีเทา
4. อาการแพ้สารปรอทซึ่งเกิดขึ้นน้อยมาก– ประมาณ 1% ของผู้เข้ารับบริการที่มีอาการแพ้สารปรอทที่ผสมในวัสดุอุดอมัลกัม

การอุดฟันด้วยวัสดุเรซินสีเหมือนฟัน

เป็นการนำวัสดุเรซินที่มีสีเหมือนฟันตามธรรมชาติในการอุดฟัน

ข้อดี

1. มีความสวยงาม – สามารถเลือกสีที่เหมือนฟันได้
2. มีคุณประโยชน์หลายด้าน – สามารถใช้วัสดุเรซินในการตกแต่งและซ่อมแซมฟันที่บิ่น แตกหรือหักให้กลับมามีรูปร่างดีและมีความสวยงามดังเดิม
3. สามารถรักษาเนื้อฟันได้มากกว่าการใช้อมัลกัม – เนื่องจากการอุดด้วยเรซินสามารถทำได้ด้วยการกรอเนื้อฟันที่เสียออกเท่านั้น ขณะที่การอุดด้วยอมัลกัมต้องทำการกรอเนื้อฟันมากกว่าที่ผุเพื่อรองรับวัสดุอมัลกัม

ข้อเสีย

1. อายุการใช้งาน – อาจไม่นานเท่าการใช้วัสดุอมัลกัม
2. เวลาในการรักษาที่นานกว่า - เนื่องจากวิธีการที่ซับซ้อนกว่า
3. การแตกของวัสดุ – ขึ้นอยู่กับตำแหน่งที่อุด
4. ราคา – จะสูงกว่าการอุดด้วยวัสดุอมัลกัม บางครั้งค่ารักษาอาจสูงถึง 2 เท่าเมื่อเทียบกับการอุดด้วยอมัลกัม